Podstawowe dokumenty wymagane do każdej czynności w kancelarii notarialnej

Do umowy sprzedaży/darowizny nieruchomości niezbędne są dokumenty zawierające następujące dane:

  • numer księgi wieczystej / odpis z księgi wieczystej
  • podstawa nabycia – czyli jeden z wymienionych dokumentów:
    • wypis aktu notarialnego umowy sprzedaży, darowizny etc.,
    • prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,
    • akt poświadczenia dziedziczenia,
  • zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony lub że nabycie jest zwolnione od podatku albo że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia – w sytuacji, gdy :
    • nabycie nastąpiło w drodze spadku lub zasiedzenia,
    • nabycie nastąpiło w drodze darowizny, polecenia darczyńcy, nieodpłatnego zniesienia współwłasności i zachowku po dniu 01 stycznia 2007 roku,
  • dane osobowe stron czynności – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr i seria dowodu osobistego/paszportu i data ważności, miejsce urodzenia, PESEL, adres zamieszkania; w przypadku firm – nazwa firmy, siedziba oraz numer KRS,
  • cena sprzedaży i warunki/terminy płatności,
  • warunki i data wydania przedmiotu umowy,
  • jeżeli działka ma być wydzielona do nowej księgi wieczystej – wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem (dla celów wieczystoksięgowych),
  • jeżeli działka nie ma być wydzielana do nowej księgi wieczystej – wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem (dla celów informacyjnych),
  • zaświadczenie o przeznaczeniu działki w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (wydaje gmina),
  • zaświadczenie, że nieruchomość nie jest objęta uchwałą Rady Gminy o ustanowieniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji (wydaje gmina),
  • zaświadczenie, że nieruchomość nie jest objęta uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją starosty określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej (wydaje starostwo),
  • ostateczna decyzja zatwierdzająca podział/scalenie nieruchomości, wykaz zmian danych ewidencyjnych oraz wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej (dla celów wieczystoksięgowych) – jeżeli przedmiotem umowy jest nieruchomość (lub jej część), która uległa podziałowi/scaleniu geodezyjnemu (scaleniu), a podział ten nie został ujawniony w księdze wieczystej,
  • oświadczenie banku o udzieleniu kredytu oraz umowa kredytowa – w przypadku gdy nabycie jest finansowane ze środków pochodzących z kredytu bankowego.

Do umowy sprzedaży/darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu:

  • zaświadczenie ze spółdzielni o przysługującym prawie do lokalu,
  • numer księgi wieczystej / odpis z księgi wieczystej (jeśli została założona),
  • podstawa nabycia – czyli jeden z wymienionych dokumentów:
    • wypis aktu notarialnego umowy sprzedaży, darowizny,
    • prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,
    • akt poświadczenia dziedziczenia,
  • zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn został zapłacony lub że nabycie jest zwolnione od podatku albo że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia – w sytuacji, gdy :
    • nabycie nastąpiło w drodze spadku lub zasiedzenia,
    • nabycie nastąpiło w drodze darowizny, polecenia darczyńcy, nieodpłatnego zniesienia współwłasności i zachowku po dniu 01 stycznia 2007 roku,
  • dane osobowe stron czynności – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr i seria dowodu osobistego/paszportu oraz jego data ważności, miejsce urodzenia, PESEL, adres zamieszkania; w przypadku firm – nazwa firmy, siedziba oraz numer KRS,
  • cena sprzedaży / wartość rynkowa przedmiotu darowizny,
  • warunki i data wydania przedmiotu umowy,
  • opcjonalnie: zaświadczenie, z którego wynika, że w lokalu nikt nie jest zameldowany oraz zaświadczenie o braku zadłużenia w płatności opłat eksploatacyjnych,
  • oświadczenie banku o udzieleniu kredytu oraz umowa kredytowa – w przypadku gdy nabycie jest finansowane ze środków pochodzących z kredytu bankowego.

Do zawarcia umowy majątkowej małżeńskej :

  • odpis aktu małżeństwa,
  • dane osobowe stron czynności – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr i seria dowodu osobistego/paszportu, PESEL, adres zamieszkania,
  • wypis aktu notarialnego/orzeczenie Sądu wprowadzające inny ustrój niż ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej w trakcie trwającego związku małżeńskiego.
  • W przypadku intercyzy wymagane są jedynie dokumenty tożsamości stron.

Do sporządzenia Aktu poświadczenia dziedziczenia:

  • odpis aktu zgonu spadkodawcy,
  • PESEL spadkodawcy,
  • testament spadkodawcy (jeśli został sporządzony)* ,
  • akty stanu cywilnego spadkobierców: skrócone odpisy z aktów urodzenia lub skrócone odpisy z aktów małżeństwa (akt małżeństwa w przypadku małżonka spadkodawcy oraz dzieci, które zmieniły nazwisko po wstąpieniu w związek małżeński),
  • numer księgi wieczystej / odpis z księgi wieczystej nieruchomości, która wchodzi w skład spadku,
  • dane osobowe biorących udział w czynności – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr i seria dowodu osobistego/paszportu, PESEL, adres zamieszkania.

Pełnomocnictwo do zbycia/nabycia nieruchomości/spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu:

  • dane osobowe udzielającego pełnomocnictwa – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, nr i seria dowodu osobistego/paszportu, PESEL, adres zamieszkania,
  • dane osobowe pełnomocnika – imiona, nazwisko, imiona rodziców, PESEL,
  • dane nieruchomości – najlepiej numer księgi wieczystej lub odpis z księgi wieczystej, lub zaświadczenie ze spółdzielni dla danego prawa.

Testament:

  • dane osobowe sporządzającego testament – to jest imię, nazwisko, imiona rodziców, nr i seria dowodu osobistego/paszportu, PESEL, adres zamieszkania (dowód tożsamości);
  • dane osób powoływanych do spadku – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, data i miejsce urodzenia, PESEL;
  • w przypadku zapisu zwykłego lub windykacyjnego – dane przedmiotu zapisu (w przypadku nieruchomości – numer księgi wieczystej lub odpis z księgi wieczystej);
  • w przypadku zapisu windykacyjnego dane przedmiotu zapisu windykacyjnego (księga wieczysta, zaświadczenie ze spółdzielni, dowód posiadania uprawnienia podlegającego dziedziczeniu).

Oświadczenie o przyjęciu / odrzuceniu spadku:

  • odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy,
  • informacja o pozostałych spadkobiercach ustawowych i testamentowych: imiona, nazwiska, adres zamieszkania,
  • informacje o osobach, które już przyjęły / odrzuciły spadek,
  • wypisy aktów notarialnych/ odpis protokołu, w których zawarto oświadczenie o odrzuceniu spadku poprzednika wyprzedzającego daną osobę w dziedziczeniu (krąg spadkobierców).
  • *** UWAGA !!! z treści Postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 28.09.2016 r. w sprawie o sygnaturze akt III CSK 329/15 oraz o treści Postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 13.12.2012 r. w sprawie o sygnaturze akt V CSK 18/12, z których wynika między innymi, że:    –     jeżeli spadkobierca nie ma zdolności do czynności prawnych (małoletni), początkiem terminu w stosunku do niego jest dzień, w którym o tytule jego powołania dowiedział się jego przedstawiciel ustawowy (rodzic);

    –     termin zawity prawa materialnego oznacza, że z chwilą jego upływu wygasa uprawnienie do skorzystania z tego prawa podmiotowego, a oświadczenie złożone po upływie terminu nie wywołuje żadnych skutków prawnych;

    –     jeżeli w czasie biegu terminu zawitego przewidzianego w art. 1015 § 1 KC przedstawiciel ustawowy zamierzający odrzucić spadek w imieniu małoletniego złoży stosowny wniosek do sądu opiekuńczego, termin ten przestaje biec przez czas trwania tego postępowania, ale przestaje biec tylko w tym znaczeniu, że nie może upłynąć (zakończyć biegu) przed uprawomocnieniem się postanowienia sądu kończącego postępowanie, zaś po uprawomocnieniu się postanowienia sądu zezwalającego na złożenie oświadczenia przedstawiciel ustawowy powinien niezwłocznie złożyć to oświadczenie.

 Umowa spółki:

  • dane wspólników – to jest imiona, nazwisko, imiona rodziców, nr i seria dowodu osobistego/paszportu, PESEL, adres zamieszkania,
  • informacje dotyczące postanowień umowy spółki: firma, siedziba, kapitał zakładowy (spółki kapitałowe), przedmiot wkładów (aport), ilość oraz wartość udziałów wraz ze sposobem ich objęcia (pokrycia), przedmiot działalności spółki, skład organów spółki (kapitałowej);

Przedstawiciele Spółek (organy spółek kapitałowych):

  • Aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS),
  • REGON i NIP – jeśli nie wynikają z odpisu z KRS,
  • Ewentualne wskazanie adresu do doręczeń,
  • dane osób fizycznych reprezentujących osobę prawną – imiona, nazwisko, numer i datę ważności dowodu osobistego lub paszportu, numer ewidencyjny PESEL, adres zamieszkania,
  • Uchwała właściwego organu osoby prawnej obejmująca zgodę na dokonanie czynności, chyba że z ustawy albo z aktu założycielskiego lub statutu osoby prawnej (np. z umowy Spółki) wynika, że uchwała taka nie jest wymagana.

W dalszej kolejności zależnie od rodzaju dokonywanej czynności, wymagane są dalsze dokumenty i informacje, których rodzaj zostanie Państwu wskazany po skontaktowaniu się z Notariuszem.

Pozwoli to Państwu na uzyskanie wszelkich niezbędnych i konkretnych informacji dotyczących Państwa czynności notarialnej. Będą mogli wówczas ustalić termin spotkania oraz uzyskać informację na temat wysokości opłat.

Jednocześnie informujemy, że dokumenty, niezbędne do sporządzenia czynności notarialnej, powinny zostać przez Państwa dostarczone do Kancelarii Notarialnej przed umówionym terminem spotkania jest to podyktowane prawidłowością, sprawnością i bezpieczeństwem przy dokonaniu tejże czynności.

W przypadku niemożliwości osobistego dostarczenia ww. dokumentów mogą Państwo przesłać je za pośrednictwem poczty lub poczty elektronicznej, jednakże wówczas dokumenty te winny zostać przedłożone lub okazane w oryginale w dniu dokonywania czynności.

Przepisy krajów członkowskich UE (spadki, ustroje małżeńskie)

Szanowni Państwo, publikujemy poniżej oficjalne linki do stron, na których znajdą Państwo wszelkie przydatne informacje w zakresie prawa właściwego dla oceny Państwa stosunków majątkowych małżeńskich czy kwestii związanych z dziedziczeniem. Będą to szczególnie ważne linki jeśli planują Państwo osiedlić się na stałe w krajach UE, gdyż od 17 sierpnia 2015 r. w Polsce obowiązywać będzie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 650/2012 z dnia 04 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego.

Wyklucza ono stosowanie dotychczas obowiązujących umów dwustronnych, konwencji oraz Prawa Prywatnego Międzynarodowegow zakresie spraw nim objętych.

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:201:0107:0134:PL:PDF

Regulacje powyższe wprowadzone zostaną do polskiego porządku prawnego od 17 sierpnia 2015 r. w sposób istotny zmienią obecnie obowiązujące uregulowania prawne w szczególności odnośnie prawa spadkowego, zatem istotne jest by w przypadku tzw. „wyjazdu na stałe” należycie zabezpieczyć swoje interesy.

http://www.coupleseurope.eu/pl/home – ustroje małżeńskie,

http://www.successions-europe.eu/pl/home – prawo spadkowe.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – z księgą czy bez?

Przedmiotem obrotu na rynku nieruchomości w Polsce wciąż są mieszkania, których status wyznacza SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWE PRAWO DO LOKALU.

Jest to „spadek”, albo jak kto woli relikt, minionej epoki realnego socjalizmu. Relikt ten jest często nieznany i nie rozumiany za granicą, poza oczywiście państwami byłego tzw. demoludu. Polski ustawodawca trwając wciąż przy tym prawie nie przewidział dlań wyraźnego obowiązkowego wymogu zakładania księgi wieczystej. W związku z tym pojawiają się często sytuacje, w których przyszli nabywcy rozważają potrzebę założenia księgi dla tegoż prawa.

Otóż należy wówczas wziąć pod uwagę następujące fakty, a mianowicie, że:

  1. założenie księgi wieczystej przez Sąd – dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego – jako takie nie zmienia jego stanu prawnego (tj. nie zmieni się ono we własność).
  2. możliwość założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu została wprowadzona tylko po to, by umożliwić nabywcy takiego lokalu jego zakup z wykorzystaniem kredytu (gdzie często mamy zabezpieczenie poprzez ustanowienie hipoteki na rzecz Banku). Hipoteka bowiem powstaje dopiero z momentem wpisu w księdze wieczystej.
  3. ponoszenie opłat sądowych przy zakładaniu księgi wieczystej oraz w przypadku zmiany właściciela a także dodatkowej opłaty notarialnej (200 zł netto).

Fakt posiadania lub nieposiadania księgi wieczystej nie zmienia niczego w kwestii zakupu, sprzedaży, darowizny,bądź zamiany własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, ani w kwestii dziedziczenia takiego prawa.

Jeżeli jednak dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu prowadzona jest już księga wieczysta – to w przypadku spadkobrania niezbędne jest dokonanie wpisu spadkobierców do tej księgi i uiszczenia należnej opłaty z tym związanej (150 zł – art. 42 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Nawiązując zaś do opłat – to takowe nie należą wcale do niskich. A zatem w przypadku sprzedaży, darowizny lub spadkobrania podrażają nam koszty związane z umową lub czynnością prawną.
Opłaty te pobiera się od założenia księgi wieczystej 60 zł, od wpisu własności 200 zł, w przypadku zbycia – od wpisu własności na rzecz nabywcy 200 zł.
Do opłat tych należy również doliczyć taksę notarialną jaka pobierana jest przez notariusza przy składaniu wniosku o wpis to jest 200 zł netto (należy doliczyć podatek VAT w stawce 23%), czyli w sumie 246 zł brutto. Co łącznie podraża nam koszt transakcji sprzedaży ww. prawa u notariusza o ok. 450-750 zł.
Jeśli zatem nasz nabywca zamierza kupić od nas mieszkanie i płacić gotówką lub przelewem, lecz nie zamierza korzystać z kredytu bankowego, dobrze było by zastanowić się nad koniecznością zakładania księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Istnieje jeszcze inna sytuacja prawna, w której następuje przekształcenie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu w
odrębną własność tego lokalu wraz z odpowiednim udziałem w częściach wspólnych.
Chodzi tu o nabycie własności lokalu od spółdzielni przez osobę, której do tej pory przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Po zawarciu takiej umowy staje się ona jego właścicielem i wówczas należy założyć księgę wieczystą dla takiego lokalu, gdyż podobnie jak w przypadku hipoteki wpis taki ma charakter konstytutywny. Jest to jednak sytuacja gdy przekształcamy ograniczone prawo własności w prawo własności, które nabywamy od
spółdzielni. W przypadku tym również będziemy musieli uiścić należną opłatę sądową.

Dlatego też w przypadku zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego należy kierować się względami ekonomii i racjonalności konkretnego przypadku.

W przypadku obaw o stan zadłużenia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu wszelkie informacje uzyskamy z zaświadczenia wydanego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w zasobach, której znajduje się nasz lokal.
Zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (w zależności od spółdzielni) obejmuje m.in. informacje o tym:

  • komu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
  • czy wkład budowlany został wniesiony,
  • czy w zbiorze dokumentów w spółdzielni nie ma informacji o zajęciu prawa do tego lokalu jak również informacje czy dla opisanego prawa do lokalu prowadzona jest księga wieczysta,
  • czy na dzień zawarcia umowy sprzedaży lub umowy przedwstępnej zadłużenie z tytułu miesięcznych opłat związanych z używaniem lokalu występuje,
  • czy koszty ocieplenia budynku zostały ostatecznie rozliczone i całkowicie spłacone,
  • czy na dzień wydania zaświadczenia nie zostały ustalone i rozliczone faktyczne koszty związane z dostawą zimnej wody, które wnoszone są zaliczkowo, a rozliczane po upływie kwartału,
  • czy Spółdzielnia wykupiła grunt pod budynkiem ( tylko wtedy bowiem można założyć księgę wieczystą dla owego prawa) w którym położony jest przedmiotowy lokal;
  • czy spłata kosztów przypadających na ten lokal dokonywana jest w miesięcznych ratach w ustalonej wysokości w złotych od metra kwadratowego powierzchni użytkowej lokalu, a jeśli do spłaty pozostała kwota, to wówczas podaje się wysokość tej kwoty.

Informacje te powinny znaleźć się nie tylko w zaświadczeniu od spółdzielni, ale także być ujęte w treści aktu notarialnego obejmującego np. umowę sprzedaży tego prawa.

Zatem zaświadczenie takowe zapewni nam całość istotnych informacji o własnościowym spółdzielczym prawie do lokalu, w przypadku gdy nie jest dla niego założona księga wieczysta.

Należy także mieć na uwadze fakt, że na straży prawidłowości i aktualności załączonych dokumentów do zawarcia umowy w formie aktu notarialnego stoi zawsze notariusz spisujący umowę.